Smart Cities

Smart cities

Een smart city is geen stad die draait rond technologie. Levenskwaliteit en duurzaamheid staan centraal, en technologie kan helpen om die te verbeteren.

Denk je bij een smart city aan futuristische taferelen met autonome voertuigen en robots die de stad doorkruisen, camera’s die iedereen volgen en infoschermen op elke straathoek? Dan moeten we je teleur- of misschien geruststellen. De smart city die imec voor ogen heeft, ziet er vaak een stuk minder spectaculair uit. Maar biedt wel echte voordelen voor je levenskwaliteit.

“Vrijheid, meer groen en autovrije zones, tolerantie, modern en milieuvriendelijk transport, een gevarieerd aanbod aan cultuur en ontspanning.” Dat zijn enkele thema’s op het wensenlijstje van de gemiddelde Vlaming als het gaat over ‘de leefbare stad’.

Accepteer marketing-cookies om deze content te kunnen bekijken.
Cookie-instellingen

Wat is een smart city?

Een smart city – dat kan ook een gemeente of regio zijn – denkt structureel na over de inzet van technologie in de publieke ruimte. Dat doet ze niet om met die technologie uit te pakken. Wel om het haar bewoners, bezoekers, bedrijven, ... zo aangenaam mogelijk te maken. En ervoor te zorgen dat dit ook voor de toekomst gevrijwaard blijft.

In een smart city hoeft dus nog geen spitstechnologie aanwezig te zijn. Zolang betrokkenen zoals overheden, burgers en onderzoekers zich er bewust mee bezig houden, is de stad al ‘slim’. En omgekeerd is een smart city nooit af. Want de technologie blijft veranderen, en de doelen en ambities ook.

Lees meer over het smartcity-concept in deze blog

Smartcity-oplossingen: technologie als dienaar

Heel soms worden smart cities vanuit het niets uit de grond gestampt. Maar meestal enten smartcity-oplossingen zich op een bestaande infrastructuur – én een bestaand publiek. Dat is maar goed ook. Want het zijn de behoeften van de mensen die aangeven welke technologie er nodig is. Het gaat om een wisselwerking tussen technologie en maatschappij. En uiteindelijk is het altijd de maatschappij die de toon aangeeft.

Die dienende rol van technologie uit zich ook in het straatbeeld. Heel wat technologieën die ons leven aangenamer maken, zijn in de praktijk onzichtbaar. Maar opgepast: onzichtbaar is niet hetzelfde als ontoegankelijk. Transparantie is ook een voorwaarde voor een smart city: iedereen moet kunnen achterhalen welke beslissingen technologie voor ons neemt en waarom ze die neemt.

Steden spelen een belangrijke rol bij het halen van de doelstellingen die leiden naar klimaatneutraliteit. Maar ze ondervinden ook de effecten van klimaatverandering. Data en technologie kunnen zorgen voor meer inzicht in en bewustzijn rond deze problematiek. En ze kunnen helpen om ons beter te wapenen tegen die effecten. Denk aan ingrepen tegen fenomenen die ons almaar vaker teisteren:  overstromingen, droogte, hittegolven, ... 

Smart city: voorbeelden

Wat zijn nu de manieren waarop technologie ons leven aangenamer kan maken? Laten we een paar domeinen overlopen:

  • klimaatadaptatie – Door de luchtkwaliteit en waterkwaliteit fijnmazig en realtime te monitoren wordt het eindelijk mogelijk om gericht in te grijpen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Meer en betere data, en hydrologische modellen, helpen om sneller en accurater overstromingen te voorpellen en hulpdiensten en burgers tijdig waarschuwen.
  • gezondheid – Burgers, zeker de meest kwetsbare groepen zoals senioren en kinderen, moeten in een gezonde leefomgeving kunnen wonen. Naast de luchtkwaliteit spelen stressoren als lawaai en hittestress hier een rol. Het is belangrijk om hun comfortniveau te kunnen voorspellen, zodat we hierop kunnen ingrijpen. En om ervoor zorgen dat medische voorzieningen en allerhande infrastructuur beschikbaar en bereikbaar zijn.
  • circulariteit – Circulaire steden en bedrijven zetten zich in om hun CO2-voetafdruk te verlagen. Zij krijgen meer inzichten dankzij een betere datauitwisseling doorheen hun circulaire keten en ecosysteem. Hierbij kunnen concepten als data spaces een enorme vooruitgang betekenen.
  • ruimtelijke ordening – De herinrichting van de publieke ruimte is vaak dé manier om het stadsleven aangenamer te maken. En dankzij een stedelijke digitale tweeling (of digital twin) kunnen overheden de impact van geplande maatregelen simuleren en uittesten zonder hinder voor bewoners en bezoekers.
  • veiligheid – Beveiligingscamera’s zijn nu al niet meer weg te denken uit onze steden. Maar er zijn nóg manieren om ervoor te zorgen dat we ons veiliger voelen, zoals slimme straatverlichting.
  • mobiliteit – Deelfietsen en steps of navigatieapps zijn voorbeelden van smartcity-technologieën die je nu al overal terugvindt. In het Mobilidata-project leggen we een stevige basis voor andere oplossingen zoals slimme verkeerslichten en mobiele rateltikkers.

Van zodra we een voet buiten de deur zetten, zijn we allemaal weggebruikers. Daarom is mobiliteit een cruciaal onderdeel van ons leven. Maar staan we er genoeg bij stil dat onze manier van verplaatsen een cruciale impact heeft op onze samenleving en het klimaat? Bestaat er zoiets als jezelf bewust verplaatsen?

Accepteer marketing-cookies om deze content te kunnen bekijken.
Cookie-instellingen

Meer voorbeelden?

Hieronder vind je een overzicht van al onze Vlaamse en Europese smartcity-projecten.

city of things
City of Things

Hoe kan technologie helpen om mijn stad leefbaarder te maken? City of Things zocht het zes jaar lang uit. Duik hier in het verhaal.

Internet of Water Flanders
Internet of Water Flanders

In Vlaanderen zit duurzaam waterbeleid in een stroomversnelling dankzij het continu en fijnmazig meten van waterkwaliteit. Dit project krijgt steun van VLAIO

Flooding
Flooding

Kan technologie helpen om wateroverlast te voorkomen? Imec zocht het uit. Dit project kreeg steun van VLAIO.

Luchtkwaliteit
Luchtkwaliteit meten in steden

Luchtvervuiling fijnmazig en realtime meten is essentieel om die te kunnen aanpakken. Imec en zijn partners zetten daarvoor in op betaalbare sensoren en slimme

Digital twin
Digital Twin

Voor het aanpakken van uitdagingen in de fysieke wereld onderzoekt imec de mogelijkheden van een digitaal beslissingsondersteunend instrument: de digital twin.

URBANAGE
URBANAGE

URBANAGE ging na hoe je steden ouderdomsvriendelijker kunt maken met behulp van technologie. Dit project startte in 2021, eindigde in januari 2024 en kreeg s

PRECINCT imec
PRECINCT

Onderzoek naar het gebruik van digital twins voor het beheer van kritieke infrastructuren. Dit project krijgt steun van het Europese Horizon 2020-programma.

Antwerp smart zone
Antwerp Living Labs

De Antwerp Smart Zone en Living Labs helpen bij het oplossen van stedelijke uitdagingen en het versterken van het ecosysteem voor digitale innovatie.

Vlaamse Open City Architectuur
Vlaamse Open City Architectuur

Een slimme regio moet meer zijn dan een verzameling slimme eilandjes. Daarom werken we aan een gedeeld, gestandaardiseerd digitaal bouwplan.

Vlaamse Smart Data Space (VSDS)
Vlaamse Smart Data Space (VSDS)

Door middel van een gedeeld systeem maken we data vlot toegankelijk voor overheden en ondernemingen. Dit project krijgt steun van de Vlaamse overheid. &nb

Greenmov
GreenMov

Geharmoniseerde data banen de weg naar groenere mobiliteit. Dit project werd gefinancierd door de Europese Commissie in het kader van het Connecting Europe F

COOCK Open Stad
Open Stad

Imec sprokkelt waardevolle milieu-inzichten door een ‘open-stadsaanpak'. Dit project krijgt steun van VLAIO.

CityFlows
CityFlows

CityFlows helpt lokale overheden om verkeersstromen beter te begrijpen. En dat over tijdstippen, buurten en vervoersmodaliteiten heen.

Mobilidata
Mobilidata

Wat als we data gebruiken om ons verkeer vlotter en veiliger te maken? Dit project krijgt steun van VLAIO en de Europese Unie.

Hackable City of Things
Hackable City of Things

Het ‘Hackable City of Things’-initiatief liet burgers zelf meebouwen aan de slimme stad van morgen.

Nervocity
Nervocity

Welke factoren zijn verantwoordelijk voor stress in de stad? Dit onderzoeksproject zocht het uit. Dit project kreeg steun van VLAIO.

citcom
CitCom.ai

CitCom.ai stimuleert de ontwikkeling van AI-gedreven oplossingen om mobiliteit in slimme steden te optimaliseren.

Serendipity
Serendipity Engine

Onderzoekers van het Serendipity Engine project willen nagaan hoe deze ‘serendipiteit’ de ervaring van burgers kan verbeteren in verschillende contexten.

Jan Adriaenssens

Jan Adriaenssens