Serendipity
/Serendipity Engine

Serendipity Engine

Doel van het project

Steeds meer gebruiken we digitale middelen om informatie te vinden over een stad, ritten te plannen, evenementen op te zoeken...deze digitale tools maken daarvoor veelal gebruik van algoritmes die ook wel bekend staan als ‘recommender systems’. Deze ‘recommender systemen analyseren de voorkeuren en het gedrag van gebruikers om gepersonaliseerde suggesties en aanbevelingen te maken. We zien dat er een trend is in het aanbieden van voorspelbare, populaire en homogene inhoud, wat kan omschreven worden als een ‘filter bubbel’.

Maar...wat gebeurt er als digitale technologieën en algoritmen ons stedelijk leven beginnen te orkestreren? Hoe moeten overheden, beleidsmakers, ontwikkelaars en burgers deze technologieën gebruiken om te voorkomen dat ze terechtkomen in een vooraf gedefinieerde, voorspelbare stedelijke omgeving? Hoe kunnen we gegevens en technologie gebruiken om burgers in contact te brengen met het onbekende?

Serendipiteit' beschrijft het meemaken van onverwachte, aangename en gunstige gebeurtenissen. Het gaat om toevallige ontmoetingen, toevallige gebeurtenissen en allerlei spontane ontdekkingen. Serendipiteit kan leiden tot het bijwonen van een concert van een artiest die je niet kende, een kortere weg door een onbekende buurt in de stad, of een schilderachtige omweg op weg naar huis. Serendipiteit in de stad brengt burgers, forensen, toeristen, vreugde, verbinding en inspiratie.

Onderzoekers van het Serendipity Engine project willen nagaan hoe deze ‘serendipiteit’ de ervaring van burgers kan verbeteren in verschillende contexten: wanneer men naar culturele evenementen gaat, wanneer men fietst en wanneer men de stad verkent.

Praktische info

Serendipity Engine is een onderzoeksproject gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen (FWO) onder subsidienummer S006323N. Partners in dit project zijn onderzoeksgroepen van de Vrije Universiteit Brussel, Universiteit Gent, Universiteit Antwerpen en imec.

Verwachte resultaten

Door gebruik te maken van krachtige data analyse, artificiële intelligentie en gebruikersonderzoek willen we onderzoeken hoe we ‘serendipitous’ ervaringen van mensen kunnen uitlokken. Zo willen we onderzoeken of de ervaring van iemand die fietst kunnen verbeteren, door ook te kijken naar hoe iemand een rit ervaart in plaats van enkel te kijken naar de tijdsduur van een rit. Volgende resultaten beogen we met het project:

Ten eerste willen we het bewustzijn over het belang en de impact van serendipiteit vergroten.

Ten tweede zullen we een gebruiksvriendelijke toolkit bieden voor ontwikkelaars om hun apps te ontwerpen zodat gebruikers meer spontane zaken kunnen leren ontdekken en uit de filter bubbels kunnen geraken.

Bovendien zullen we de ervaringen van gebruikers met verschillende applicaties van verschillende partners evalueren.

Tot slot zullen we beleidsaanbevelingen en richtlijnen ontwikkelen om beleidsmakers en publieke actoren op alle overheidsniveaus te ondersteunen met betrekking tot Serendipity in (slimme) steden.

Rol van imec

Stel je voor dat je op de fiets je stad verkent, maar dat je geen vooraf bepaalde route volgt of naar een specifieke bestemming gaat. In plaats daarvan volg je een pad dat je leidt langs schilderachtige straatjes, kleine parken en onbekende bezienswaardigheden. Dit is precies wat we met het imec onderzoeksteam willen onderzoeken door een proof-of-concept te ontwikkelen van een fietsrouteplanner. Deze routeplanner zal niet de snelste weg van punt A naar punt B weergeven, wel de aangenaamste, met een aantal elementen die afhankelijk van de gebruiker kunnen gepersonaliseerd worden. Mensen die van cultuur houden kunnen zo langs kunstobjecten omgeleid worden, mensen die meer van natuur houden kunnen dan weer langs kleinere en rustige paadjes geleid worden. Imec zal hierin het voortouw nemen.

Imec is ook verantwoordelijk voor de coördinatie van de verschillende pilots en past een overkoepelende methode toe om de bevindingen te testen en te valideren.

Het imec-onderzoeksteam zal ook richtlijnen ontwikkelen voor ontwikkelaars en onderzoekers over het ontwerp van effectieve informatiesystemen.

Quotes

Serendipiteit is voor mij wanneer je je laat leiden door het onverwachte en eigenlijk terechtkomt in straten of buurten die je niet kent, maar waar je eigenlijk per toeval terechtkomt, dat geeft me altijd een positief gevoel.

Van deelnemer aan gebruikersonderzoek

Jan Adriaenssens

Ik fiets graag door steden. Het is een snelle vorm van stedelijke mobiliteit. En het is langzaam, want het houdt je in contact met de wereld om je heen. Ik hou ook van serendipiteit. De manier waarop je openstaat voor sprankelende frisheid in de wereld om je heen. - En laten we duidelijk zijn: serendipiteit is geen toeval. Hetzelfde geldt voor de rol van technologie in ons leven, in onze steden. Sturen aanbevelingsmachines en navigatie-apps je in de richting van dezelfde, vertrouwde, verwachte bestemmingen of routes? Of stimuleren of incorporeren ze serendipiteit? Dit is een spannende uitdaging voor sociale en technische onderzoekers die we binnen het Serendipity Engine project willen aangaan.

Van Jan Adriaenssens, directeur publieke technologie bij imec

Serendipity engine FWO

This work was supported by the Research Foundation Flanders (FWO) under grant number S006323N.

Evelien Marlier

Evelien Marlier