Vlaanderen start testen met voertuigen die telebediend of autonoom rijden

Donderdag 16 mei -  Mobilidata, een programma van de Vlaamse overheid en imec om slimme mobiliteitsoplossingen uit te rollen in Vlaanderen, begint de eerste testen met zelfrijdende of telebediende wagens. Voertuigen die op afstand worden bediend, worden eerst getest op een afgesloten circuit. Daarna volgen proeven op de openbare weg. De testen vinden plaats in het kader van de Vlaamse taskforce autonoom vervoer, opgericht door de Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken. De Vlaamse overheid wil met dit initiatief inzichten vergaren die kunnen bijdragen aan een wettelijk kader voor op afstand bestuurde en zelfstandig rijdende voertuigen. Zo wil Vlaanderen de komst van deze voertuigen op een goed onderbouwde, veilige en toekomstgerichte manier ondersteunen. 

De introductie van autonoom rijden in Vlaanderen zal gradueel en op verschillende manieren gebeuren. Telegestuurd rijden kan daarbij een opstap zijn naar volledig autonoom rijden, of zou zelfs een apart blijvende functie kunnen worden. Het samenspel van telegestuurd en autonoom rijden combineert de voordelen van menselijke controle met die van artificiële intelligentie binnen afgelijnde gebieden en welbekende omstandigheden. Een goed voorbeeld hiervan zijn vrachtwagens die autonoom rijden op specifieke routes (corridors) tijdens de daluren, waarbij een operator vanop afstand het stuur overneemt in de voor- en natrajecten of bij onvoorziene verkeersomstandigheden. Dit kan een antwoord bieden op de groei van de transportsector, het ernstig tekort aan bestuurders en de aanhoudende congestieproblemen. Ook bedrijven die deelauto’s aanbieden in Vlaanderen zoeken naar technologische oplossingen voor praktische problemen. Het efficiënt verplaatsen van deelauto’s naar locaties waar ze de volgende dag nodig zijn, zou vanop afstand kunnen gebeuren, als daar een passend wettelijk kader voor wordt ontwikkeld.

De Vlaamse overheid streeft ernaar voldoende tests uit te voeren met voertuigen die op afstand aangestuurd worden of autonoom rijden, vooraleer ze toestemming krijgen om op de openbare weg te rijden tussen andere weggebruikers. Daarom starten het Agentschap Wegen en Verkeer en het Departement Mobiliteit en Openbare Werken in samenwerking met onderzoekscentrum imec een testperiode op een afgesloten circuit. Die moet duidelijkheid brengen over zowel de mogelijkheden als de beperkingen van op afstand bediende en zelfrijdende voertuigen.

Tijdens de testperiode ligt de focus in eerste instantie op het evalueren van de nieuwste camera-, radar- en lidartechnologieën. Reactietijden op gevaarlijke situaties worden getest bij verschillende snelheden en omstandigheden. Bij positieve resultaten op het afgesloten parcours krijgen de deelnemers toestemming tot proefritten op de openbare weg. Die testen worden in het najaar gepland.  Het Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO) zorgt voor de financiële ondersteuning. 

Integratie van verschillende technologieën

Voor Mobilidata is dit een nieuwe stap. Het Mobilidata-programma heeft de voorbije jaren al geconnecteerd verkeer en digitaal verkeersmanagement geïntroduceerd in Vlaanderen. Het resultaat daarvan zijn gepersonaliseerde verkeerswaarschuwingen en de uitrol van zo’n 250 geconnecteerde verkeerslichten verspreid over Vlaanderen, die flexibel reageren op actuele verkeersomstandigheden.  De databronnen van Mobilidata worden nu stelselmatig geïntegreerd in het op afstand aangestuurde of autonome rijproces. Zo zal onderzocht worden of de voertuigen adequaat reageren op meldingen over plotselinge gevaarlijke situaties, zoals een ongeval of ladingverlies op de weg.

Dit najaar volgt na de circuittest ook een test op de openbare weg, waarbij de verbinding tussen de geconnecteerde verkeerslichten en de zelfrijdende of op afstand aangestuurde voertuigen getest zal worden. Die verkeerslichten informeren vanop afstand de voertuigen over de resterende tijd tot groen licht, waardoor de voertuigen hun snelheid kunnen aanpassen. 

Als de integratie van verschillende technologieën resulteert in een aanzienlijke verbetering van de verkeersveiligheid bij telebestuurd en autonoom rijden, kan dat een doorbraak betekenen voor bredere acceptatie van autonoom transport of telebediend besturen, waaronder ook het toepassen van deze werkwijze op deelwagens. 

“Na eerdere initiatieven zoals het 5G Blueprint-project, is dit onderzoek een nieuwe stap die aansluit bij de onze langetermijnvisie om innovatieve mobiliteitsoplossingen te ontwikkelen die niet alleen de verkeersveiligheid verbeteren en de doorstroming optimaliseren, maar ook economische groei stimuleren en bijdragen aan een verbeterde levenskwaliteit. Om diezelfde reden richtte ik het afgelopen jaar ook de Vlaamse Taskforce Autonoom Vervoer op. Daarin brengen we experten samen uit industrie, academische wereld en overheid en zorgen we ervoor dat we klaar zijn om autonome technologie hier via aangepaste wetgeving op grote schaal uit te rollen eens die daar klaar voor is. Op die manier zal Vlaanderen het Europese koppeloton aanvoeren op het vlak van autonome mobiliteit en zorgen we ook voor economische return”, zegt de Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken.

"Met dit initiatief toont Vlaanderen zich een pionier in de zoektocht naar innovatieve antwoorden op complexe mobiliteitsvraagstukken. We mogen de ambitie hebben om uit te groeien tot het Californië van Europa op vlak van autonoom rijden. We zorgen voor de slimme oplossingen van morgen ten bate van de Vlaamse economie en welvaart”, zegt de Vlaamse minister van Economie en Innovatie.

"Met imec willen we bijdragen aan de toekomst van mobiliteit door mee het pad te effenen voor een veilige introductie van autonoom en telebestuurd rijden in Vlaanderen. Een van de eerste veelbelovende business cases vinden we in de logistiek, bij vanop afstand bestuurde trucks en deelauto’s. Daarvoor moeten verschillende communicatie-, data- en sensortechnologieën samengebracht, getest en gevalideerd worden. Volledig autonoom rijdende voertuigen hebben nog behoorlijk wat obstakels te overwinnen, maar deze test vormt een belangrijke eerste stap. Imec ontwikkelt hiervoor sensortechnologie, maar zet ook in op het testen van deze technologie in realistische omstandigheden”, zegt Steven Latré, hoofd AI bij imec. 

Over imec

Met meer dan 5.500 medewerkers van overal ter wereld, topwetenschappers en experten in verschillende onderzoeksdisciplines, een zeer geavanceerde R&D infrastructuur, en een uitgebreid partnernetwerk van wereldleiders uit de hightech-industrie, farma, ICT, ... Vlaamse en internationale bedrijven, start-ups, de academische wereld en kenniscentra, is imec ‘s werelds grootste onafhankelijke onderzoekscentrum in nano-elektronica en digitale technologie. Imecs onderzoek omvat geavanceerde halfgeleidertechnologie en siliciumfotonica, oplossingen voor slimme gezondheidzorg, duurzame energie, duurzame mobiliteit en slimme steden, artificiële intelligentie, 5G-communicatie en sensortechnologieën en nog veel meer. 

Imec zet zijn expertise en industrieel netwerk ook in om duurzame maatschappelijke impact in Vlaanderen te creëren. Zo ondersteunt imec zowel kleinere organisaties die over beperkte R&D-middelen beschikken als grotere bedrijven in hun innovatieproces. Imec draagt als strategisch onderzoekscentrum en actieve speler in netwerkorganisaties en sectorfederaties bij aan het innovatienetwerk in Vlaanderen door de publieke sector en private sector in Vlaanderen samen te brengen, de uitwisseling van open data mogelijk te maken, en kennisuitwisseling te stimuleren. 

Imec heeft zijn hoofdkantoor in Leuven, onderzoeksgroepen verspreid over de Vlaamse universiteiten, in Nederland, en VS, en vertegenwoordiging in 3 continenten. In 2022 bedroegen de bedrijfsopbrengsten van imec 846 miljoen euro. 

Als programmapartner van Mobilidata  is imec verantwoordelijk voor het programmamanagement, de oprichting en uitbouw van het ecosysteem end e coördinatie van alle onderzoeken. Ook het proefproject met De Lijn in Gent gebeurt in nauwe samenwerking met het expertenteam van imec.

Meer informatie: www.imec.be 

Over Het Departement Mobiliteit en Openbare Werken

Het Departement Mobiliteit en Openbare Werken van de Vlaamse overheid doet Vlaanderen bewegen: langs de weg, over het water en door de lucht. Onze experten in beweging zetten zich elke dag in voor een veilige, slimme en duurzame mobiliteit én voor de hedendaagse wegen- en (lucht)haveninfrastructuur. We werken zowel beleidsmatig als in uitvoering mee aan verschillende projecten, in Vlaanderen en ver daarbuiten. Om die brede waaier aan uitdagingen tot een goed einde te brengen, kunnen we rekenen op onze experten met diverse profielen. Samen hebben we één doel: met onze inzet, teamwork en vakmanschap bijdragen tot een betere samenleving. Wij zijn #experteninbeweging.

Over VLAIO

VLAIO is hét aanspreekpunt van de Vlaamse overheid voor alle ondernemers in Vlaanderen. We stimuleren en ondersteunen innovatie en ondernemerschap en dragen bij aan een gunstig ondernemersklimaat. Dit doen we in samenwerking met tal van partners.

We leggen de focus op het stimuleren van groei en innovatie, het bevorderen van ondernemerschap, het ondersteunen van clusters en het bevorderen van omgevingsfactoren.

Vlaio.be