Hoe kan technologie onze mobiliteit vlotter, veiliger, duurzamer en inclusiever maken?
Als we in Vlaanderen praten over mobiliteit en logistiek, zien we meteen ellenlange rijen aanschuivende auto’s en vrachtwagens opdoemen. Nochtans is je dagelijkse ommetje naar de bakker ook een vorm van mobiliteit. En de bestelwagen (of bakfiets) die je pakje aflevert, is een stukje van de logistieke keten.
Maar staan we er genoeg bij stil dat onze manier van verplaatsen een cruciale impact heeft op onze samenleving en het klimaat? En wat zou de rol van technologie kunnen zijn in dit verhaal? Imec-expert Jan Adriaenssens zoekt het voor je uit en gaat in gesprek met enkele visionaire denkers en doeners.
Smart mobility & logistics draait dan ook om vlot, veilig en duurzaam verkeer en transport voor elke afstand en via elk vervoermiddel – of een combinatie van vervoermiddelen.
Als onderzoekscentrum werkt imec aan technologieën die auto’s en vrachtwagens veiliger en duurzamer moeten maken, zoals:
Hierover lees je meer op onze internationale website (in het Engels).
In Vlaanderen zetten we onze kennis en expertise in om te onderzoeken hoe digitale technologie onze mobiliteit kan verbeteren. Uit onderzoek zoals de Smart City Meter blijkt dat Vlamingen mobiliteit zien als een domein waarbinnen smart-citytechnologieën een groot potentieel hebben.
Zo geloven Vlamingen sterk in de mogelijkheden van intelligente verkeerslichten en geconnecteerde mobiliteit, een belangrijke onderzoekspiste van Mobilidata: een programma, gecoördineerd door imec, dat onderzoekt hoe we de uitwisseling van data – tussen weggebruikers onderling en tussen weggebruikers en weginfrastructuur – kunnen gebruiken om ons verkeer vlotter, veiliger en groener te maken. Naast verkeerslichten die communiceren met gebruikers en de weginfrastructuur gaat het dan bijvoorbeeld ook om meer gepersonaliseerde verkeersinfo.
Andere Mobilidata-projecten zijn gericht op fietsers. Het gaat dan bijvoorbeeld om 24-uursfietsparkingen voor pendelaars die zeker willen zijn van een plaatsje bij het station en ’s avonds gemakkelijk hun fiets willen terugvinden. Of om Peloton Compagnon, een oplossing die autobestuurders realtime waarschuwt voor groepen fietsers op de openbare weg.
Ook buiten Mobilidata onderzoekt imec met verschillende partners hoe data onze mobiliteit kunnen verbeteren. Het Europese Horizon 2020-project INDIMO gaat na hoe we slimme verkeerslichten inclusiever kunnen maken, in het bijzonder voor mensen met beperkte mobiliteit of een visuele beperking. CityFlows helpt Vlaamse gemeenten bij het in kaart brengen van ál hun multimodale verkeersstromen: auto’s, fietsers, voetgangers, ... Zodat ze ook betere beslissingen kunnen nemen.
Technologie helpt om ons verplaatsingsgedrag duurzamer te maken. Maar wat baat het dat we vaker de auto laten staan als vracht- en bestelwagens prompt de vrijgekomen ruimte innemen? Voor een duurzame transitie moeten we dus ook onze logistieke keten onder de loep nemen.
PIONEERS is een Horizon 2020-project dat onderzoekt of het mogelijk is om de duurzaamheid van havens te verhogen en hun CO2-uitstoot te verlagen. Binnen het consortium werkt imec onder meer aan een digital twin die helpt om de besluitvorming rond operationele havenprocessen te verbeteren en hun emissies te verlagen.
PILL zorgt er op een andere manier voor dat vrachtverkeer duurzamer wordt. Dit project onderzoekt de mogelijkheid van een fysiek internet om synchromodaal transport te ondersteunen. Bij synchromodaal transport worden de beschikbare transportmodi samen en naast elkaar ingezet voor het transport van gebundelde goederen. Zo wordt de capaciteit van het transportnetwerk beter benut. Het fysieke internet wil deze transportnetwerken beter met elkaar connecteren via data. Zo kan er op een flexibele manier en realtime worden beslist of de goederen best via de weg, het spoor of de binnenvaart worden vervoerd. De keuze gebeurt in functie van een aantal strategische parameters, waaronder doorlooptijd, duurzaamheid en vervoerskost.
Door meer gebruik te maken van andere transportmiddelen – zoals boot en trein – zorgen we ervoor dat ons vrachtvervoer onze wegen én het milieu minder belast. Maar dat is geen oplossing voor de zogenaamde last mile, de afstand van het laatste verdeelpunt tot bij je thuis. Dat is dan weer de focus van een van de use cases binnen TOKEN, een Horizon 2020-project dat blockchaintechnologieën wil inzetten voor publieke diensten. In de stad Leuven onderzoeken we hoe we lokale leveranciers van duurzame voeding op een dynamische en duurzame manier toegang kunnen geven tot de stad en haar parkeerplaatsen.
Geharmoniseerde data banen de weg naar groenere mobiliteit. Dit project werd gefinancierd door de Europese Commissie in het kader van het Connecting Europe Facilities (CEF)-programma.
Jan Adriaenssens