SYTADEL

Vlaanderen put heel wat meerwaarde uit zijn rol als logistiek knooppunt van Europa. Maar die rol is snel uitgespeeld als onze wegen nog verder dichtslibben.

Nochtans zijn er alternatieven voor wegvervoer voorhanden. Hoe kunnen we die méér benutten? Hoe kan technologie helpen om onze logistieke keten te verduurzamen? Dat zoeken we uit met SYTADEL. We focussen op het efficiënt en privacyvriendelijk delen van logistieke data.

De rol van Vlaanderen als logistiek knooppunt van Europa levert een aanzienlijke toegevoegde waarde op en ondersteunt het levensonderhoud van honderdduizenden mensen die in de logistieke sector werkzaam zijn. Deze voordelen gaan echter gepaard met externe kosten:

• Overbelasting van ons wegennet
• Toename van het aantal verkeersongevallen
• Negatieve invloed op de luchtkwaliteit

Het is geen verrassing dat initiatieven die gericht zijn op een betere balans tussen economische waarde en sociale duurzaamheid veel belangstelling wekken, vooral en misschien wel het meest opvallend binnen de logistieke sector zelf.

Eén van die initiatieven is SYTADEL, een cSBO-project waarin imec, de Universiteit Antwerpen, Vlerick Business School en VIL samenwerken om innovatieve mechanismen voor het delen van data in de logistiek te ontwikkelen, zodat samenwerking in supply chains duurzamer en efficiënter wordt.

Wat is SYTADEL?

SYTADEL heeft als doel een logistieke Data Space in Vlaanderen te ontwikkelen die veilige, gedecentraliseerde gegevensuitwisseling tussen stakeholders in logistieke waardeketens mogelijk maakt. De Data Space maakt synchromodale planning mogelijk, waarbij het vrachtvervoer wordt geoptimaliseerd door real-time transportbeslissingen mogelijk te maken.

Het project stimuleert onderzoek op belangrijke gebieden, zoals het creëren van een technische architectuur voor logistieke Data Spaces, het ontwikkelen van governance structuren en het ontwerpen van business modellen rond innovatief datadelen. Daarnaast onderzoekt het hoe Data Spaces algoritmen kunnen ondersteunen die worden gebruikt in synchromodale planning om de efficiëntie, duurzaamheid en veerkracht van de logistiek te verbeteren. 

Door zich te richten op toepassingen in de praktijk overbrugt SYTADEL de kloof tussen theoretisch concept en praktische implementatie, en levert het een belangrijke bijdrage aan de toekomst van het Europese digitale en logistieke ecosysteem.

Het project is in april 2022 van start gegaan en loopt tot april 2025.

LivingLabs 

Via twee LivingLab-implementaties test SYTADEL deze innovaties in bestaande supply chains.

LivingLab 1: Levering van staalrollen door ArcelorMittal van Gent naar Roemenië

ArcelorMittal is de op één na grootste staalproducent ter wereld met een productie van 79,26 miljoen ton in 2021. Met wereldwijd 5.800 werknemers heeft België vier ArcelorMittal-vestigingen in Gent, Luik, Geel en Genk. Vanuit hun vestiging in Gent vervoert ArcelorMittal staalrollen naar klanten in heel Europa per spoor, binnenvaart en wegtransport.

Het LivingLab creëerteen betere visibiliteit van de in-transit ladingen, een betere voorspelbaarheid van de aankomsttijden en een synchromodale oplossing voor het herrouteren bij onverwachte vertragingen, om de efficiëntie van hun leveringen via binnenvaarttransport (IWT) op de Rijn-Donau-corridor te verhogen. De oplossingen versterken het vertrouwen van ArcelorMittal in multimodale transportoplossingen, waardoor de kans groter wordt dat IWT hun voorkeursmodaliteit wordt.

LivingLab 2: Nike-BCTN binnenkomende zending sportkleding

Nike is de befaamde, toonaangevende fabrikant van sportkleding. Het EMEA Logistics Center van Nike in Meerhout fungeert als distributiecentrum voor geïmporteerde sportkleding uit Azië naar het Europese continent.

Zeevracht die aankomt in de haven van Antwerpen-Brugge wordt door IWT via het Albertkanaal naar de terminal van BCTN in Meerhout vervoerd. Deze intermodale toeleveringsketen mist echter end-to-end zichtbaarheid, omdat het opvolgen van de leveringen doorgaans via monitoring van meerdere platformen gebeurt.

Met de Data Space-aanpak van SYTADEL pakken we dit probleem aan en stellen we commerciële platformen in staat hun bereik binnen het logistieke ecosysteem uit te breiden.

Synchromodaliteit

Synchromodaliteit verwijst naar logistieke planning waarbij alle mogelijke vervoerswijzen voor een beoogde route in aanmerking worden genomen. Dit maakt het mogelijk om transport te plannen op basis van specifieke parameters, zoals levertijd, transportkosten en – duurzaamheid.

Bovendien biedt synchromodaliteit een antwoord op zowel de uitdaging van de verwachte aanzienlijke groei van het vrachtvervoer als de dringende behoefte aan duurzamere oplossingen voor vrachtvervoer. Het benadrukt de samenwerking tussen belanghebbenden om op elk moment dynamisch de meest geschikte vervoerswijze te kiezen – of dat nu over de weg, over water of per spoor is – om goederen binnen het infrastructuurnetwerk te vervoeren. Dit concept gaat verder dan traditioneel intermodaal vervoer door de integratie van transportnetwerkplanning die rekening houdt met real-time modale verschuivingen tussen intermodale terminals en flexibele regelingen als gevolg van modusvrije boekingen.

Om de waarde van de resultaten en doelstellingen van SYTADEL te bepalen, zijn vier belangrijke kenmerken van synchromodaliteit geïdentificeerd:

• Integratie benadrukt het belang van samenwerking tussen vertrouwde stakeholders in verschillende toeleveringsketens of sectoren. Het doel is om een samenhangend en responsief transportsysteem te creëren door middel van naadloze samenwerking, flexibele afspraken en uitgebreide gegevensuitwisseling.
• Zichtbaarheid richt zich op de noodzaak om actuele, nauwkeurige, betrouwbare en relevante informatie uit meerdere bronnen dynamisch te delen en te raadplegen. Zichtbaarheid is van cruciaal belang voor proactieve besluitvorming binnen een synchromodale toeleveringsketen, zodat belanghebbenden een volledig overzicht hebben van hun activiteiten en alle gebeurtenissen die daarop van invloed kunnen zijn.
• Flexibiliteit verwijst naar het vermogen om vervoerswijzen of routes aan te passen, waardoor het mogelijk wordt om bij specifieke terminals van vervoerswijze te wisselen of tijdens het transport wijzigingen aan te brengen. Dit vermogen wordt ondersteund door de integratie van stakeholders die flexibele afspraken faciliteren en cruciale informatie over infrastructuur, vervoerscapaciteit, activa en het vervoersnetwerk delen.
• Synchronisatie staat voor de fysieke coördinatie van statische en dynamische middelen op precieze tijdstippen, waaronder de synchronisatie van infrastructuur, transportsystemen en activa tussen netwerken. Het omvat ook het tijdig delen van informatie over deze middelen en kan zich uitstrekken tot voorraadbeheer en productieplanning.

Samen genomen zijn deze kenmerken gericht op het verbeteren van de efficiëntie en het reactievermogen van synchromodale vervoerssystemen door middel van verbeterde samenwerking, informatie-uitwisseling, aanpassingsvermogen en coördinatie.

Logistieke Data Spaces

Er is een groeiende internationale push om systemen te ontwikkelen en te implementeren voor het federatief delen van data tussen organisaties. Hoewel er momenteel verschillende initiatieven lopen, blijven deze in dit stadium grotendeels conceptueel. Alleen door deze concepten in een specifieke implementatiecontext in de praktijk te brengen, kunnen ze worden geëvalueerd en verder verfijnd. Het SYTADEL-project richt zich op de toepassing van state-of-the-art Data Space-technologie in de context van logistieke synchromodale planning.

Om de real-time gedecentraliseerde datauitwisseling die synchromodaliteit vereist te faciliteren, bouwt imec een Data Space-architectuur waarmee gegevens uit verschillende bronnen kunnen worden uitgewisseld zonder dat het eigendom van de data hoeft te worden gewijzigd. Informatie wordt gedeeld om de transportplanning efficiënter en duurzamer te optimaliseren. 

Lees meer over hoe Data Spaces het delen van gegevens kunnen faciliteren in het artikel “Wat is een data space?”

De rol van imec

Als strategisch onderzoekscentrum zet imec zich in om complexe maatschappelijke uitdagingen aan te pakken. Vaak zijn dit uitdagingen die bedrijven, overheden en onderzoekers niet alleen kunnen oplossen. Het SYTADEL-project is een mooi voorbeeld van hoe we onze expertise op het gebied van innovatieve datadelingstechnologie inzetten om ervoor te zorgen dat spelers in de logistieke keten weloverwogen beslissingen kunnen nemen.

Binnen SYTADEL is imec verantwoordelijk voor: 

• de ontwikkeling van de logistieke Data Space en het synchromodale planningsalgoritme
• de integratie van het planningsalgoritme in de Data Space
• de coördinatie van de LivingLabs
• kennisdeling en valorisatie van het project
• projectbeheer

Bekijk ook de andere logistieke projecten waaraan imec in Vlaanderen bijdraagt:

• PIONEERS
• PILL
• TOKEN

De project partners 

Imec werkt samen met de Universiteit Antwerpen, Vlerick en VIL om de doelstellingen van SYTADEL te verwezenlijken.

Binnen SYTADEL richt VIL zich op de overdracht van kennis naar de industrie en de valorisatie van het project. De betrokkenheid van VIL zorgt ervoor dat het SYTaDeL-project goed geïntegreerd is in het logistieke ecosysteem in Vlaanderen, waarbij gebruik wordt gemaakt van het uitgebreide netwerk, de expertise en de strategische afstemming om de doelstellingen van het project te bereiken. 

Vlerick Business School staat binnen het SYTaDel-project in voor de focus op governance en de ontwikkeling van businessmodellen voor een federated Data Space. Vlerick organiseerde één-op-één sessies met leden van de adviesraad om uitdagingen rond vertrouwen, drempels voor datadeling en de kansen van een federated Data Space in kaart te brengen. Deze inzichten vormden de basis voor een governanceframework dat aansluit bij de noden van de stakeholders. Daarnaast speelde Vlerick een centrale rol in het ontwikkelen van businessmodellen die de langetermijnadoptie en waardecreatie van de Data Space ondersteunen. Vlerick werkte ook twee conferentiepapers uit: “A Data Governance Framework for a Federated Logistics Data Space” en “The Business Model for Federated Data Spaces to Facilitate Synchromodal Logistics”. Deze werden voorgesteld op de International Physical Internet Conference in 2023 en 2024, en droegen bij aan de verspreiding van projectinzichten binnen zowel de academische als de industriële wereld.

De Universiteit Antwerpen (UA) is verantwoordelijk voor de analyse van datadeelpraktijken binnen synchromodaliteit en voor het samenvatten van relevante literatuur om academische inzichten te koppelen aan de projectresultaten. UA leidde workshops om barrières voor datadeling te identificeren, bezorgdheden rond dataconfidentialiteit aan te pakken en de voordelen van een federated Data Space-benadering te benadrukken. UA speelde ook een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het businessmodel van de Data Space, met aandacht voor zowel operationele als strategische doelstellingen. Daarnaast werkte UA een academische paper uit (momenteel in review) met als titel: "Contributing to Synchromodality through the Implementation of a Federated Data Space in Inland Waterway Transport", waarin de bijdrage van het project aan zowel de academische wereld als de sector wordt toegelicht.

Alle partners zullen kunnen genieten van de kennis die via het SYTADEL-project wordt opgedaan. Dit omvat het verbeteren van hun eigen bedrijfsprocessen, het stimuleren van nieuwe initiatieven voor innovatie en het helpen van logistieke partijen om efficiënter en flexibeler samen te werken.