Het perfecte innovatieframework bestaat niet – Hoe maak je de juiste keuze?

Zowat 90% van alle start-ups falen. Veelvoorkomende oorzaken zijn: het geld is op, de verkeerde markt, onvoldoende onderzoek, slechte samenwerkingen enz. Om te slagen moet je van bij de start heel wat zaken onderzoeken en aftoetsen om tot de juiste beslissingen te komen. Een innovatieframework kan je daarbij helpen!

Het fungeert als kapstok om de belangrijkste elementen van je idee op te lijsten en daarbij aan te geven welke al assumpties je hierbij hebt gemaakt. Dit stelt je in staat om in een oogopslag te meest kritische assumpties te selecteren en verder aan te pakken. Op deze manier kan zo’n framework je een dure mislukking besparen. Bovendien helpt het om het investeerdersvertrouwen te vergroten en je team op één lijn te krijgen.

Wil je een nieuwe bedrijfsstrategie uitwerken, je bestaande strategie bijsturen of een nieuw productaanbod lanceren? Dan bestaan er al heel wat business- en innovatieframeworks om je individuele gedachten dan wel je collectieve brainstormsessies te structureren. Maar hoe kies je het juiste framework? Wat zijn de voor- en nadelen bij hun gebruik? Waarom heeft imec beslist om er zelf één te ontwikkelen? En wanneer kan je die het beste gebruiken?

Vragen die we allemaal beantwoorden in het volgende artikel! Innovatieframeworks: een overzicht

Validation Board

Het Validation Board is ontwikkeld door Ash Maurya en vindt zijn oorsprong in de lean start-upbeweging (Eric Ries).

• Het bord omvat 2 delen: de pivottracker en designexperimenten.
• Het bord stelt assumpties centraal.
• Hoe werkt het? Je formuleert je assumpties in de pivottracker. Er zijn drie grote categorieën van hypothesen: de klanthypothese, de probleemhypothese & de oplossingshypothese. Vervolgens selecteer je de meest risicovolle assumpties en bepaal je passende experimenten om je aannames af te toetsen. De pivots wijzen op een iteratief proces.
• Wanneer gebruiken? Kies dit framework om je businessidee in een vroege fase af te toetsen.

+ Dit validatieframework werkt goed in een vroeg stadium. Het gebruikt een op assumpties gebaseerde benadering en houdt de zaken eenvoudig.

- Het framework is te beperkt voor scale-ups & grotere organisaties.

Business Model Canvas

Het Business Model Canvas is ongetwijfeld één van de bekendste frameworks in innovatiemanagement. Je zou het zelfs de PowerPoint van de business design frameworks kunnen noemen. Echter, net zoals bij PowerPoint gebruiken heel wat mensen de tool verkeerd en benutten ze niet alle functies ervan.

• Het Business Model Canvas (BMC) is een framework dat uit 9 bouwstenen bestaat.
• Centraal daarin staat de waardepropositie.
• Hoe werkt het? Aan de linkerkant van het canvas worden de waardecreatieblokken getoond, rechts de waardeoverdrachtselementen en daaronder de waardecaptatieblokken.
• Wanneer gebruiken? Gebruik dit framework wanneer je een duidelijk idee hebt van je businessidee en daarover wil overleggen met collega's. Idealiter is je businessidee niet al te complex, anders zal je op de grenzen van het framework botsen.

+ Het is een eenvoudig framework dat door velen gekend is

- Geen details over concurrentie, moeilijk om verschillende klantensegmenten te onderscheiden, gaat niet in op het probleem (daarvoor is een aanvullend framework nodig, zoals het Value Proposition Canvas), houdt geen rekening met strategie, herleidt het winstmechanisme tot kosten en opbrengsten (zonder de factor tijd in rekening te brengen), staat niet in de gebruikelijke leesvolgorde (van links naar rechts), is moeilijk toe te passen in complexe ecosystemen.

Lean Canvas

Het Lean Canvas is ontwikkeld door Ash Maurya (Validation Board).

• Het gebruikt dezelfde visualisatie met 9 bouwstenen als het Business Model Canvas, maar voert een aantal weloverwogen veranderingen door: het houdt rekening met het probleem (een van de minpunten van het BMC), het gebruikt de oplossingscomponent van het Validation Board en introduceert het blok 'oneerlijke voordelen' om de concurrentiepositie in rekening te brengen.
• Hoe werkt het? Het is vergelijkbaar met het Business Model Canvas: aan de linkerkant definieer je een probleem met betrekking tot een klantensegment, dat aan de rechterkant wordt getoond.
• Wanneer gebruiken? Dit framework is gemakkelijk in te vullen als je een onlineapplicatie of e-commercebedrijf hebt.

+ Het is meer toegespitst op digitale start-ups (door de rol van key metrics) en brengt een aantal zeer nuttige verbeteringen aan in het Business Model Canvas.

- De leesvolgorde (klant, probleem) is niet intuïtief, het neemt een aantal tekortkomingen over van het BMC: moeilijk om de verschillende segmenten te onderscheiden, een oververeenvoudiging van de winstmechanismen, moeilijk toe te passen in complexe ecosystemen.

Ons eigen innovatieframework

Imecs innovatiecanvas: Innovatrix

Imec ontwikkelde zijn eigen innovatiemethodiek op basis van 10 jaar ervaring in innovatiemanagement en als eindresultaat werd ook een framework opgesteld dat de naam 'Innovatrix' meekreeg. Het framework is chronologisch opgebouwd, is geschikt voor (complexe) innovaties met een digitale component (slimme producten, ecosystemen, communities enz.) en is overzichtelijker als je werkt met meerdere klanten- of stakeholdersegmenten.

• Het bestaat uit 8 belangrijke innovatiecriteria die volgens ons relevant zijn voor elk innovatieproject.
• Het combineert elementen uit verschillende frameworks en voegt de matrixkolomstructuur toe om businessideeën, trade-offscenario’s en stakeholders makkelijker te kunnen onderscheiden en vergelijken.
• Het innovatiecanvas ondersteunt zowel een strategische als een procesgerichte aanpak. De procesgerichte aanpak is geïnspireerd op het Validation Board en de Lean start-upbeweging van Ash Maurya.
• Hoe werkt het? Je bekijkt het framework van boven naar beneden voor één specifiek segment en van links naar rechts voor meerdere segmenten. Het start bij het probleem of de opportuniteit, definieert een waardepropositie en creëert een oplossing om deze waardepropositie te realiseren.
• Hoe gebruik je het? Lees onze handleiding en ga meteen aan de slag!
• Wanneer gebruiken? Het framework heeft verschillende toepassingen. Wil je je initiële businessidee in kaart brengen? Verschillende strategieën vergelijken? De effecten van een koerswijziging visualiseren en evalueren? De verschillende stakeholders vergelijken? Met innovatrix kan het allemaal in één enkel framework.

Het beste van beide werelden: waar hebben we onze inspiratie vandaan gehaald?

• Klantensegment, Behoeften & Oplossing hebben we overgenomen van het Validation Board.
• Huidige gewoonten & Obstakels worden ook ondersteund door het Five Forces Framework van Porters.
• Waardepropositie komt voor in heel wat frameworks: BMC, Lean Canvas, Value Proposition Design, Business Model Matrix, Ballon.
• Belangrijkste partners integreert het Value Network-perspectief uit de Business Model Matrix.
• Waardecaptatie omvat inkomsten- en kostenmechanismen, vergelijkbaar met het financiële model van de Business Model Matrix & het BMC.

Welk framework moet ik kiezen?

Denk erom: er bestaat niet zoiets als één perfect framework. Soms wil je je canvas aanpassen, een ander canvas gebruiken of je canvas links laten liggen en een whiteboard gebruiken.

Andere interessante frameworks

Online vind je nog heel wat andere interessante frameworks. Elk canvas richt zich op een specifiek aspect van je bedrijfsmodel, organisatie of product. Ze zijn ontworpen om je te helpen bepaalde problemen op te lossen en hebben elk hun eigen sterke en zwakke punten.

Hierna lijsten je nog een aantal populaire frameworks op die niet aan bod zijn gekomen:

• SWOT
• Doblin Ten Types
• Ecosystem canvas
• 3C Analysis
• Value proposition canvas
• Feature canvas
• ...

Klik hier om aan de slag te gaan met Open IVTx!