Voorspellend model helpt brandweer bij wateroverlast

Wateroverlast wordt alsmaar een grotere uitdaging voor de hulpdiensten. Zo kreeg Brandweer Zone Antwerpen gisteren, op 19 juni, meer dan 100 oproepen voor wateroverlast, waarvan meer dan de helft voor Ekeren. Het zou dus een hele hulp zijn als we deze stormen en hun impact nauwkeuriger kunnen voorspellen.

Het voorbije jaar werkte Brandweer Zone Antwerpen (BZA), samen met partners imec, Vito, water-link en Hydroscan aan een theoretisch model dat heel nauwkeurig (tot op straatniveau) en een paar uur voor het incident, kan voorspellen waar en wanneer wateroverlast kan optreden. Het model moet ervoor zorgen dat de brandweer beter kan anticiperen op mogelijke stormscenario’s en zo beter haar middelen kan inzetten. Dit model, dat nu uitgetest wordt in de regio Ekeren/Merksen, bleek de overstromingen in Ekeren gisteren goed te kunnen voorspellen.

Het model maakt onder andere gebruik van realtime radarbeelden om de regenwolken te analyseren, aangevuld met realtime data van pluviometers en waterlevel sensoren. De rioleringen werden in kaart gebracht en sensoren in de rioleringen meten in realtime hoeveel water vlot weg kan lopen doorheen de riolering.

“De combinatie van krachtige, innovatieve rekenmodellen met real-time data zorgt ervoor dat nauwkeurige informatie beschikbaar is voor de brandweerofficieren”, benadrukt John Baekelmans, vice president van imec en tevens zelf ex-brandweerofficier. “Dat stelt hen in staat om proactieve, en dus betere, beslissingen te nemen.”

Het model werd het voorbije jaar getest in de regio Ekeren en Merksem. Daar werden niveaumetingen van open wateren en rioleringen in kaart gebracht en effectief uitgerust met verschillende sensoren. Brandweer Zone Antwerpen testte het model door dit te voeden met data van de laatste wateroverlast en daarmee een theoretische en praktische oefening op te zetten. Hieruit bleek dat de officieren die wel beschikking hadden over de output van het model betere langetermijnbeslissingen namen naar de inzet toe en hun middelen efficiënter konden spreiden naargelang de locaties van de wateroverlast. Dat zorgt er dus voor dat de burgers in de overstroomde gebieden beter en sneller verder konden geholpen worden.

Bert Brugghemans, zonecommandant van BZA, juicht dit initiatief van harte toe: “Deze resultaten tonen dat de brandweer met deze flooding tool efficiëntere en effectievere beslissingen kan nemen. En dat is alleen maar in het voordeel van de burgers, die op deze manier ook sneller en beter geholpen kunnen worden.” Dat bleek ook uit een ‘live test’ die gisteren, op 19 juni, werd uitgevoerd aan de hand van dit model. Het KMI kondigde die dag om 16.37 uur code oranje af, terwijl het model al een halfuur vroeger heel concreet kon voorspellen dat Ekeren zwaar zou worden getroffen. Zo gaf één van de sensoren in de rioleringen al een eerste melding bij de brandweer omstreeks 16 uur en werd om 18 uur daar een maximum bereikt. Om 18.19 uur volgde de oproep dat de straat er volledig blank stond. “Deze data kan ons dus echt voldoende voorsprong geven in de toekomst om al onze middelen optimaal te organiseren. Het geeft duidelijk het belang ervan aan voor onze werking.”

De verschillende partners willen dan ook graag een vervolg geven aan dit project. Het is de bedoeling om het volledige beschermingsgebied van de brandweerzone in kaart te brengen. Daarnaast staat een verdere verfijning van het model op het programma, waarbij onder meer pluviale en fluviale data zullen worden gecombineerd, en wordt er gekeken naar verschillende technologische ontwikkelingen die een invloed kunnen hebben op het project. Verschillende stadsdiensten zoals Energie en Milieu zullen ook betrokken worden.