Na kortstondige paniek op de markten over DeepSeek, de Chinese chatbot die goedkopere en energiezuinigere AI zou hebben ontwikkeld, kondigden de Amerikaanse techreuzen extra miljardeninvesteringen aan voor AI en bijbehorende chips, datacenters en cloudservices. Het komt boven op het AI-project Stargate. Samengevat: de honger naar rekenkracht blijft groeien. Dat zal AI steeds nuttiger maken, ook voor onze gezondheid.
Wat is de waarde van rekenen? Ik heb dat altijd - en nog meer sinds de miljardenstroom richting AI op gang gekomen is - een fascinerende vraag gevonden. Is rekenen een manier om de toekomst te voorspellen? In zekere zin wel. Het laat ons toe om te modelleren, projecties en simulaties te maken. Het helpt ons om ratio los te laten op de processen rondom ons, waardoor we ze kunnen begrijpen, voorspellen en in sommige gevallen zelfs verbeteren. Maar misschien ontleent rekenkracht haar waarde het meest aan een magische belofte: het maakt dingen mogelijk die dat voordien niet waren. Voorbeelden legio sinds de stormachtige opmars van AI.
Op de maatschappelijke bühne zien we rekenkrachttoepassingen verschijnen die thuishoren in de categorie ‘Spielerei’. Een afbeelding, video of liedje scheppen op basis van een tekstprompt is inderdaad een knalprestatie op rekenkundig gebied. Maar of het de maatschappelijke doorbraak is waar we als mensheid op zitten te wachten? Ik begrijp dat men daar soms meewarig over doet. Maar bedenk dan dit: krek dezelfde rekenkracht heeft AlphaFold (het AI-programma van Google Deepmind dat gelauwerd werd met een Nobelprijs) in staat gesteld om de driedimensionale structuur van eiwitten te voorspellen. Naar verwachting zal dit het onderzoek naar medicijnen, ziektes en genetica fors versnellen. Rekenkracht aangewend via AI stelt ons in staat om de periodieke tabel der elementen af te speuren, op zoek naar de ideale elementencombinatie voor superieure batterijen en materialen.
Het gebruik van rekenkracht laat ons toe om enkele ordegroottes sneller dan via experimentele methodes kandidaat-oplossingen te vinden. Dat is met name interessant in de zoektocht naar medicijnen. Er bestaan naar schatting een deciljoen (een één met zestig nullen) ‘synthetiseerbare’ kleine moleculen (moleculen met minder dan 30 atomen). Het is onrealistisch om alle combinaties te maken. AI-gebaseerd design kan mogelijk beloftevolle kandidaten selecteren uit deze astronomisch grote 'design space'.
Het wordt inmiddels duidelijk dat rekenkracht een hele waaier aan wereldproblemen zou kunnen helpen oplossen. Sam Altman van OpenAI heeft een punt als hij rekenkracht ‘de belangrijkste commodity voor de toekomst’ noemt – vergelijkbaar met olie en elektriciteit.
Maar DeepSeek heeft ook een ander punt gemaakt: behalve over de krachtigste AI, gaat het ook over de meest efficiënte. En we vermoeden dat hier nog heel wat winst te boeken valt. Geen wonder dus dat nieuwe AI-specifieke rekenchips en algoritmes almaar meer aandacht wekken. Eén ding lijkt zeker: efficiënte en vlot beschikbare rekenkracht zal ons in staat stellen om tot nog toe onoplosbare raadsels te kraken. En zo zijn er in ons menselijk lichaam wel een paar te vinden.
Dit artikel verscheen eerder als column in Knack.

Peter Peumans behaalde een doctoraat als elektrisch ingenieur aan Princeton University, en een bachelor- en masterdiploma aan de Katholieke Universiteit Leuven. Voor hij bij imec in dienst trad, was Peter Peumans professor Electrical Engineering aan de Stanford University. Hij ontving een NSF CAREER award en een Belgian-American Educational Foundation honorary fellowship. Hij is momenteel verantwoordelijk voor imec's strategie in gezondheid.
Gepubliceerd op:
17 februari 2025