In een wereld die in sneltreinvaart verandert, staat ook de chipindustrie niet stil. Wist je bijvoorbeeld dat we – dankzij de ontwikkeling van steeds geavanceerdere microchips – computers de voorbije decennia een miljard keer (reken)krachtiger hebben kunnen maken?
Maar wie denkt dat we de finishlijn hebben bereikt, vergist zich. 2024 belooft zelfs nog opwindender te worden dan de voorgaande jaren.
In de nasleep van de coronapandemie en continue geopolitieke onrust zagen we de voorbije jaren verschillende regionale Chips Acts vorm krijgen. Vooral de initiatieven in Europa, de Verenigde Staten en Japan kunnen op heel wat belangstelling (en financiële steun) rekenen. Anno 2024 ligt de conceptuele fase ervan echter grotendeels achter ons: de eerste concrete implementaties zitten er nu stilaan aan te komen. Zo wordt bijvoorbeeld al volop werk gemaakt van Europese chippilootlijnen die de doorlooptijd tussen idee en product moeten verkorten en zo de innovatiecyclus versnellen. De verwachting is dan ook dat we (alweer) aan de vooravond staan van een periode waarin technologische doorbraken elkaar in sneltempo zullen opvolgen.
Daar willen we bij imec – samen met onze partners – fundamenteel toe bijdragen. Het wordt het jaar van de waarheid.
Een mijlpaal: imec wordt veertig
Voor imec wordt 2024 sowieso heel bijzonder, omdat we dit jaar ons veertigjarige bestaan vieren. Sinds onze oprichting, in januari 1984, is imec uitgegroeid tot de wereldtop in microchiponderzoek. Technologiebedrijven van over de hele wereld verzamelen in onze cleanroom in Leuven om er samen met de imec onderzoekers de volgende generaties chiptechnologieën vorm te geven.
Dat het daarbij gaat om ontwikkelingen die iedereen dag in dag uit ten goede komen, is niet onbelangrijk. Chips vormen immers de bouwstenen van zowat elk elektronisch apparaat rondom ons: van smartphones en televisietoestellen tot wasmachines en (steeds slimmere) auto’s. Allemaal dankzij technologie made in Vlaanderen!
En tal van nieuwe opportuniteiten liggen ondertussen alweer in het verschiet. We zijn immers vastbesloten om ook de komende jaren die voortrekkersrol op ons te nemen. Want samenwerking, zowel binnen als tussen de verschillende Chips Act-initiatieven, is essentieel om de volgende generaties microchips klaar te stomen. Zo leggen we de basis voor een hele nieuwe waaier aan oplossingen die een antwoord bieden op de uitdagingen waarmee de mens zich vandaag geconfronteerd ziet, zoals klimaatverandering, mobiliteitsproblemen en de toenemende druk op onze gezondheidszorg.
De samenwerking met de automobielindustrie intensifiëren
Eén van de sectoren waarmee imec in 2024 alvast nauwer wil samenwerken, is de automobielindustrie – een sector waarvoor 2024 eveneens het jaar van de waarheid lijkt te worden.
De uitdagingen voor autobouwers zijn dan ook niet min; zeker nu de functies van menselijke chauffeurs steeds vaker worden overgenomen door slimme rijhulpsystemen. Zij registreren voortdurend wat er zich in, en rond, het voertuig afspeelt om te kunnen anticiperen op gevaarlijke (verkeers)situaties. Ze maken daarvoor dankbaar gebruik van een nieuwe generatie sensoren die niet alleen nauwkeuriger en kostenefficiënter zijn, maar ook nog eens minder energie verbruiken; sensoren gebaseerd op geavanceerde chiptechnologie.
“Imecs automotiveprogramma moet autobouwers toelaten mee te bepalen hoe de volgende generaties microchips eruit zullen zien.”
En ondertussen wordt alweer werk gemaakt van de volgende stap. Daarvoor wordt gekeken naar sensorfusiesystemen die met behulp van artificiële intelligentie de signalen van camera-, radar- en lidartechnologie combineren om een nog beter zicht te krijgen op de omgeving – zelfs bij slechte (weers)omstandigheden. Auto’s worden met andere woorden steeds meer ‘chips op wielen’ die permanent geconnecteerd zijn met andere weggebruikers en de weginfrastructuur. De toenadering tussen imec en de automobielindustrie komt dus niet zomaar uit de lucht vallen.
Er zijn trouwens nog meer parallellen te trekken tussen de chip- en de automobielindustrie. Door de toegenomen complexiteit nemen de ontwikkelingskosten voor nieuwe wagens snel toe, een evolutie waarmee ook de chipindustrie de voorbije decennia af te rekenen kreeg. Om daaraan het hoofd te bieden, zal het voor de automobielsector cruciaal zijn om niet enkel te focussen op afzonderlijke hardware-optimalisaties, maar vol de kaart te trekken van bredere systeeminnovaties. En ook door hard- en software samen te ontwikkelen kunnen aanzienlijke efficiëntiewinsten worden gerealiseerd. Het zijn trajecten waarmee imec de voorbije decennia heel wat ervaring heeft opgebouwd.
Vandaar dat we in 2023 begonnen zijn met het samenbrengen van de hele automotive waardeketen – een oefening die deel uitmaakt van een breder imec automotiveprogramma dat autobouwers moet toelaten mee te bepalen hoe de volgende generaties microchips eruit zullen zien. Het is de eerste stap om het succesverhaal van de chipindustrie in de automobielsector te repliceren.
Alle zeilen bijzetten om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen
Ondertussen is eveneens pijnlijk duidelijk geworden dat de wereld alle zeilen moet bijzetten om de uitstoot van broeikasgassen drastisch te doen dalen. Uit een VN-rapport in de aanloop naar de klimaatconferentie in Dubai blijkt immers dat we momenteel afstevenen op een opwarming van de aarde met 2,5 tot 2,9 graden Celsius. En dat is onaanvaardbaar.
We zullen dus onverminderd moeten blijven inzetten op de ontwikkeling van duurzame technologieën. Imecs onderzoek naar de productie van bijvoorbeeld groene waterstof, en de realisatie van nieuwe generaties zonnecellen en batterijen is met andere woorden relevanter dan ooit. En hetzelfde geldt voor onze inspanningen om meer energie-efficiënte microchips te ontwerpen. Die zullen onder meer cruciaal zijn om de energiebehoefte van datacenters wereldwijd aan banden te leggen. Uit studies blijkt immers dat hun energieconsumptie tegen 2030 dreigt te verdubbelen, onder impuls van de datatsunami die wordt veroorzaakt door de massale adoptie van AI-toepassingen.
“De wereldwijde chipindustrie kijkt naar imec om het duurzaamheidsvraagstuk aan te pakken. Het is een dimensie waar we de volgende jaren zwaar op willen inzetten.”
Maar dat is nog steeds niet voldoende. Ook de chipproductie zelf moet duurzamer. Uit onze modellen blijkt alvast dat 70% van de hoeveelheid CO2 die vrijkomt bij de productie van microchips te wijten is aan het elektriciteitsverbruik van de fab. Dat kan je natuurlijk opvangen door middel van groene stroomvoorziening. Parallel zijn we samen met onze partners aan het bekijken hoe we bestaande en toekomstige processen voor de productie van microchips kunnen verduurzamen – bijvoorbeeld door het gebruik van gefluoreerde broeikasgassen terug te dringen. Het is een dimensie waar we de volgende jaren zwaar op willen inzetten, niet in het minst omdat de wereldwijde chipindustrie naar imec kijkt om het duurzaamheidsvraagstuk aan te pakken.
Brandend van ambitie (en op zoek naar het broodnodige talent)
Zelfs na veertig jaar brandt imec dus van ambitie. Om die ambitie – en de verwachtingen van onze partners en stakeholders – waar te maken, hebben we echter nood aan de juiste mensen. Het aantrekken en opleiden van het broodnodige talent staat dus, net zoals de voorbije jaren, hoog op onze agenda. Niets nieuws, zou je misschien zeggen... En toch is ook daar het discours recent geëvolueerd!
Als we écht impact willen creëren, en werk maken van een duurzame instroom, dan moeten we immers ook dat vraagstuk als sector aanpakken. De zoektocht naar talent is namelijk geen queeste die door één bedrijf (of door middel van één geïsoleerde HR-campagne) tot een goed einde kan worden gebracht.
“In de chipsector staat een hele waaier aan jobs open voor m/v/x met heel verschillende achtergronden en profielen.”
Het potentieel is er alvast! Hoeveel mensen zijn immers niet geïntrigeerd door de wondere wereld van AI, smartphones, spelconsoles, en andere elektronische spitstechnologie die ze elke dag gebruiken? Alleen beseffen zij vandaag nog te weinig dat microchips de basis van die innovaties vormen – en dat ze met een baan in onze sector de volgende generaties toepassingen mee vorm kunnen geven.
Door als sector naar buiten te treden kunnen we hen er makkelijker van overtuigen dat er in de chipindustrie een hele waaier aan jobs openstaat voor m/v/x met heel verschillende achtergronden en profielen. Het is een idee dat misschien nog even moet rijpen in een aantal geesten, maar als imec willen we daartoe vast en zeker bijdragen.
Imec toast in 2024 met andere woorden niet alleen op zijn veertigjarige bestaan, en op veertig jaar succesvolle samenwerking met de wereldwijde chipsector. We zijn vastberaden om er de volgende vier decennia opnieuw vol tegenaan te gaan, en maatschappelijke impact te realiseren – lokaal én internationaal. Samen met jou, misschien?

Luc Van den hove is voorzitter en CEO van imec sinds 1 juli 2009. Voordien was hij executive vicepresident en chief operating officer van het onderzoekscentrum. Hij trad in dienst bij imec in 1984 en startte er zijn onderzoeksloopbaan in het domein van de silicide- en interconnect-technologieën. Luc Van den hove behaalde zijn doctoraat in elektrotechniek aan de KU Leuven. Hij is auteur of coauteur van meer dan 200 publicaties en bijdragen aan conferenties.
Gepubliceerd op:
11 januari 2024