De groei van het Belgische acceleratielandschap
De laatste jaren werd in België sterk ingezet op het ondersteunen van tech start-ups en scale-ups. Waar het vroeger zoeken was naar broodnodige ondersteuning, staat er nu een volwassen ecosysteem op poten dat starters adviseert én financiert.
Sven De Cleyn (imec.istart program manager): “Toen imec.istart 8 jaar geleden gelanceerd werd, zag het start-up ecosysteem in België er nog helemaal anders uit. Beginnende ondernemers konden toen alleen terecht bij Bryo, het Voka-netwerk dat nog altijd een belangrijke plaats inneemt in het starterslandschap. Imec.istart was bovendien het eerste programma dat zich specifiek op tech start-ups richtte. Sindsdien is er een spectaculaire inhaalbeweging op gang gekomen: nieuwe ondersteuningsprogramma’s volgden elkaar in ijltempo op.”
De vruchten van een bloeiend ecosysteem
Beginnende ondernemers grijpen die ondersteuningskansen met beide handen. Er zijn overigens ook steeds meer starters. Uit cijfers van UNIZO blijkt dat 2018 een recordjaar was, met de oprichting van 100.113 nieuwe eenmanszaken en vennootschappen – 5,29% meer dan het jaar voordien.
Misschien lieten zij zich inspireren door hun voorgangers, want de laatste jaren bulkt het van succesverhalen van start-ups die erin slagen om internationaal door te groeien. Het mooiste voorbeeld is natuurlijk Collibra, de specialist in data governance die zich de eerste Belgische unicorn mag noemen en Showpad, een digitaal salesplatform dat na acht jaar kleppers zoals BASF en Coca Cola in zijn klantenbestand heeft.
“Ook onze imec.istarters doen het goed. DataCamp, dat een online leerplatform aanbiedt voor data science, haalde onlangs nog 25 miljoen dollar op via het Amerikaanse durfkaptitaalfonds Spectrum Equity. En Ontoforce, een soort Google voor life sciences, werd in 2018 uitgeroepen tot Vlaamse start-up van het jaar.”
En dan hebben we het nog niet over het groeiend aantal start-ups die als lekkere brokken vroegtijdig worden opgeslokt door de echt grote jongens. Zo werdNewtec overgenomen door ST Engineering, Graphine door Unity en Intuodoor Unit4. Wat overnames betreft, bezet België trouwens een mooie negende plaats in het European Tech Scaleups Report van 2018. In datzelfde rapport staan we op de zesde plaats wat betreft investeringen – terwijl we tot voor kort niet eens de top tien haalden.
Is er stilaan te veel ondersteuning voor Belgische start-ups?
Ons land is de afgelopen jaren sterk gegroeid op ondernemersvlak. Maar er is ook een keerzijde aan de medaille want tegelijk dreigt die explosie van ondersteuningsprogramma’s te leiden tot oververzadiging.
Stel, je bent een beloftevolle start-up op zoek naar geld en goede raad. Dan hoef je tegenwoordig niet lang te zoeken. Accelerators, incubators, investeringsfondsen, kmo-groeisubsidies, innovatietrajecten, communities, meetups, ... Kies maar! Of beter: vind door het bos door de bomen maar!
Sven De Cleyn: “Die keuzestress kun je nog afdoen als een luxeprobleem. Gevaarlijker is het risico dat onze start-ups uiteindelijk géén duidelijke keuzes maken. En dan maar van het ene programma naar het andere rollen. Het is een valkuil waar ik heel wat jonge ondernemers in zie vallen. En ik begrijp ook waarom. Elke selectie voor een programma, fonds of traject is een succeservaring. Het doet goed als je idee erkenning krijgt uit onverwachte hoek. Maar dan verwar je een aanmoediging met een overwinning. Uiteindelijk koop je met je selectie vaak – letterlijk – niets. Het enige wat telt, is dat je reële businessresultaten erop vooruit gaan. Zoniet dreig je te blijven zitten met het etiket van ‘eeuwige belofte’. En houdt het ondersteuningssysteem jouw onderneming te lang kunstmatig in leven. Terwijl je die tijd had kunnen gebruiken voor een nieuw idee met échte kans op slagen.”
“Voor een stuk is die overvloed van aan ondersteuningsprogramma’s een probleem dat zichzelf zal oplossen. Ik zie nu al tekenen van een consolidatiebeweging: programma’s die verdwijnen of de handen in elkaar slaan om te kunnen overleven. Tegelijk kunnen start- en scale-ups er zelf mee voor zorgen dat ze de bovenstaande valkuil ontwijken.”
Hoe kies je het beste ondersteuningsprogramma voor jouw start-up?
Laat er geen twijfel over bestaan: het blijft een goed idee om je als starter te laten begeleiden. Wat géén goed idee is? ‘Pakken wat je pakken kunt.’ Kies en kies slim. Deze drie tips helpen je daarbij:
- Kies een programma dat relevant is voor jouw idee of product
Of je nu eenenergiedrankje of een cryptowallet op de markt brengt, als beginnende ondernemer sta je voor dezelfde uitdagingen. Tenminste, zo luidt het ondertussen populaire cliché in start-upland. Maar zoals alle clichés klopt dit maar deels.
Sven de Cleyn: “Het maakt wel degelijk een wereld van verschil als je kunt rekenen op een ondersteuningsprogramma met expertise op jouw vakgebied. Wil je een nieuw technologisch product lanceren en zoek je hiervoor nog een ondersteunende partner met kennis van zaken en een groot netwerk? Dan ben je bij imec.istart aan het goede adres. Want wij richten ons op start-ups binnen het domein van digitale technologie en nanotech. Maar heb je bijvoorbeeld een briljant idee voor een nieuw bordspel? Dan ben je ongetwijfeld beter af bij een andere accelerator.”
- Kies het juiste programma op het juiste moment
Elke starter die trots zijn ‘idee’ presenteert, krijgt onvermijdelijk een tsunami van lastige vragen over zich heen. Hoe concreet is je idee precies? Heb je gecheckt of je echt de eerste bent? Heb je je idee geregistreerd? Is er al een prototype? Deed je al een marktonderzoek?
De antwoorden op die vragen bepalen in welke levensfase jouw idee zich bevindt. En welk ondersteuningsprogramma het beste bij je past. Want sommige programma’s nemen je bij de hand vanaf de prille ideation-fase, terwijl andere later in de levenscyclus de meeste meerwaarde bieden.
- Walk and don’t look back
Heb je het ondersteuningsprogramma gevonden dat past bij jouw start- of scale-up? Ga er dan ook volledig voor.
Sven De Cleyn: “Ik zie nog altijd start-ups die parallel twee of meer programma’s tegelijk volgen. Zo wordt het al snel een fulltimejob. Want elk programma stelt bepaalde eisen, zoals workshops en evenementen bijwonen. Zodat je zelfs geen tijd meer overhoudt voor je eigen product en je klanten. En dáár doe je het uiteindelijk toch allemaal voor?”
Ben je klaar voor imec.istart?
Startende ondernemers die deel willen uitmaken van het imec.istart programma kunnen tot en met 1 oktober hun project indienen. Geselecteerde start-ups krijgen toegang tot uiterst professionele coaching en financiële steun.
Klik hier voor meer informatie.
Gepubliceerd op:
30 augustus 2019