Start-ups zijn per definitie ondernemingen die innovatieve producten ontwikkelen voor een globale markt. Vaak zonder al te weten hoe groot die markt is of zelfs of die markt überhaupt bestaat. Ze gaan uit van een aantal assumpties die ze zo snel als mogelijk moeten valideren. Start-up founders nemen dus vaak grote persoonlijke risico's om een bedrijf te bouwen dat weliswaar veelbelovend kan zijn, maar waarvan de bestaansreden soms nog moet worden bewezen.
Start-ups passen zich meestal snel en flexibel aan in de moeilijkste omstandigheden. Maar de coronacrisis ‘moeilijk’ noemen, is een understatement van formaat. We zitten in een wereldwijde crisis die nu al vergeleken wordt met de Grote Depressie van bijna een eeuw geleden. Onze overheden zijn gelukkig onmiddellijk in actie geschoten. Ze hebben broodnodige maatregelen genomen om de economische schade tot een minimum te beperken voor de sectoren en de bedrijven die het zwaarst worden getroffen.
De Belgische overheid richt zich echter vooral op de gevestigde kmo’s en de scale-ups, en veel minder op de start-ups. Die start-ups van vandaag zijn echter de voedingsbodem die noodzakelijk blijft om de scale-ups en KMO’s van morgen te creëren. Zonder die onderbouw dreigt de pijplijn naar de volgende generatie snelgroeiende bedrijven tijdelijk op te drogen. Een boodschap die de Vlaamse Regering gelukkig lijkt begrepen te hebben met een pakket aan steunmaatregelen specifiek voor deze doelgroep van innovatieve, maar nog broze start-up bedrijven (250 miljoen achtergestelde leningen voor start-ups en scale-ups).
Veel van die start-ups gooien hun businessmodel vandaag radicaal om. Tijdelijk of permanent, om in te spelen op nieuwe opportuniteiten die deze crisis ook biedt. Het consumentengedrag is op een paar weken tijd getransformeerd: die aardschok creëert ook kansen voor start-ups met potentieel. Maar ze hebben daar wel middelen voor nodig. En ze moeten de economische dip, die ook post-corona nog maanden of zelfs jaren zal aanslepen, kunnen uitzweten zonder kopje onder te gaan.
Daarom is het initiatief Support our Startups, gericht aan de overheid om de dialoog aan te gaan, een krachtig signaal, dat de verschillende regeringen niet mogen negeren. Voor het eerst bundelen start-ups én scale-ups uit de drie gewesten de krachten. Ze willen ervoor zorgen dat de economische maatregelen ook kunnen gelden voor hun unieke economische segment. Ze vragen geen blanco cheque (zoals sommige media foutief berichtten), ze vragen geen voorkeursbehandeling, ze vragen alleen dat ze net als andere (gezonde) ondernemingen snel een eerlijke kans krijgen om deze storm te overleven.
Het team van Support our Startups bespreekt vandaag met de overheid wat de definitie van een ‘gezond’ bedrijf is. Want het heeft natuurlijk geen zin om start-ups die ook al pre-corona weinig kans op slagen hadden artificieel in leven te houden. We hopen als acceleratoren wel dat de definitie op maat van échte start-ups gemaakt zal zijn. Omzet kan en mag niet het enige selectiecriterium zijn, want dan vallen early stage start-ups haast automatisch uit de boot. Tegelijkertijd kan de overheid in overleg met experten voorwaarden stellen aan de verleende steun, bijvoorbeeld via uitgestelde leningen, het verwerven van equity,… Het doel moet altijd zijn dat start-ups overleven dankzij hun potentieel - de markt, schaalbaarheid, businessmodel, het team - en niet dankzij subsidies.
De start-up community kijkt zeker niet alleen naar de overheid. De rol van andere actoren in het start-up landschap is vandaag en zeker morgen minstens even belangrijk. Als we creativiteit, ondernemerschap en vooral het nemen van risico’s verwachten van start-ups, dan zéker van risicokapitaalverstrekkers (o.a. business angels en Venture Capitalists). Een aantal investeerders blijft vandaag gelukkig verder investeren en de nodige risico’s nemen. Als anderen nu de kraan dichtdraaien terwijl er heel mooie opportuniteiten liggen – de kans dat ze dezelfde waardering betalen als voor corona toesloeg, is bijzonder klein – dan ontbreekt er een belangrijke schakel in het ecosysteem, terwijl de ketting maar zo sterk is als haar zwakste schakel. Banken dragen ook hun steentje bij, veelal in de vorm van uitstel van betaling voor reeds bestaande leningen die aan start-ups verstrekt werden.
De Belgische start-ups dragen enorm bij aan de economische groei in dit land. Ze werken vandaag aan de slimme technologieën die onze samenleving en onze economie de komende decennia vorm zullen geven. Laten we hen dus niet vergeten.
