Lieven De Marez, professor nieuwe communicatietechnologieën bij mict – een imec onderzoeksgroep aan de UGent – selecteerde vijf weetjes die de headlines de volgende dagen(misschien) niet halen, maar die daarom niet minder interessant zijn...
Wist je dat... de smartphone steeds vaker als universele afstandsbediening fungeert
Het percentage Vlamingen met een smartphone is het voorbije decennium spectaculair gestegen: van 24% in 2010 tot 90% in 2019. Ook het afgelopen jaar zat er alweer een stijging in van maar liefst 9 procent.
Bovendien blijkt dat zelfs de 65-plussers ondertussen volledig mee zijn met het smartphone-verhaal: 73% van hen heeft er ondertussen eentje op zak, 21(!) procent meer dan in 2018.
Nu ja, op zich hoeven die cijfers ons misschien niet al te erg te verbazen. Een blik op onze onmiddellijke omgeving zegt eigenlijk al voldoende: de smartphone is niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven en is quasi versmolten met ieders hand... Maar een verrassender trend zit misschien wel in het gebruik van dat kleine toestelletje.
De smartphone is immers niet langer alleen een toestel om mee te bellen, te mailen of te whatsappen. Het is de universele afstandsbediening geworden waarmee de Vlaming interageert met de (digitale) wereld om zich heen. Dat gaat van het afspelen van muziek via een geconnecteerde luidspreker en het casten van video tot het aansturen van een slimme deurbel, slimme verlichting of een slimme thermostaat. Maar bijvoorbeeld ook als verlengstuk van wearables zoals slaap-, sport-, en activiteitentrackers.
Wist je dat... de Vlaming steeds vaker met zijn smartphone betaalt?
Als we het dan toch hebben over hoe het gebruik van de smartphone de voorbije jaren is geëvolueerd, dan moeten we zeker ook even focussen op het toenemend belang van mobiele betalingen.
Zo blijkt dat betalen met de smartphone in Vlaanderen volledig is ingeburgerd. 30% van de Vlamingen betaalde het voorbije jaar bijvoorbeeld op wekelijkse basis via een bankapp op zijn of haar mobieltje.
Wanneer we dit in iets meer detail bekijken, dan zien we dat de Vlaming dagelijks gemiddeld 1,56 minuten besteedt aan het gebruik van betaalapps. Maar ook andere, nieuwe betalingsmethoden via de smartphone verschijnen op de radar:
- 14% betaalt wekelijks contactloos
- 15% betaalt wekelijks via Payconiq by Bancontact
- 12% betaalt wekelijks via een QR-code
- 3% betaalt wekelijks via aanbieders zoals Google Pay
Wist je dat... de lancering van nieuwe videostreamingplatformen wel eens negatief zou kunnen uitdraaien voor huidig marktleider Netflix?
Steeds meer Vlamingen betalen voor online media-, communicatie- en entertainmentdiensten. Zo heeft bijvoorbeeld 31% een betalend abonnement voor videostreamingdienst Netflix. Maar dat zou wel eens kunnen veranderen wanneer nieuwe spelers – zoals Disney+ – de markt betreden.
Ongeveer 25% van de imec.digimeter-respondenten die vandaag over een Netflix-abonnement beschikken, geeft aan potentieel geïnteresseerd te zijn in nieuwe videostreaming-initiatieven – en dat mogelijk ten koste van hun Netflix-abonnement.
En dat is opmerkelijk. Normaal gezien zou marktleider Netflix immers van het zogenaamde ‘first mover advantage’ moeten kunnen profiteren (vrij vertaald: wie het eerst komt, het eerst maalt). Netflix heeft namelijk de markt opengebroken, aan prijszetting gedaan, en de videostreaming-ervaring vorm gegeven. Toch blijkt nu uit de imec.digimeter-cijfers dat Netflix wel eens het gelag zou kunnen gaan betalen wanneer nieuwe spelers de markt betreden. Misschien liggen daar dan ook opportuniteiten voor de lancering van een Vlaamse Netflix? De toekomst zal het uitwijzen...
Wist je dat... de Vlaming klassieke én nieuwe media blijft combineren dat het een lieve lust is?
In de wereld van de online streamingdiensten wordt er onderling dus zwaar tegen elkaar opgebokst. Voor de meer klassieke mediadiensten (en -merken) zijn er daarentegen geruststellender signalen. De papieren krant, radio en live-tv blijven immers prima overeind – zij het onder impuls van vooral de oudere leeftijdsgroepen.
Een belangrijke vaststelling is bijvoorbeeld dat de Vlaming blijft cumuleren en jongleren met tv-zenders en platformen. Het televisiekijken wordt een ware video-ervaring waarbij voortdurend wordt geswitcht tussen live-tv, uitgesteld kijken, videostreaming, online nieuwsplatformen, influencers op YouTube, enz. Er wordt dan ook veel meer video gekeken dan vroeger – maar het is wel de kijker die autonoom beslist welk programma wanneer bekeken wordt.
Dat op zich lijkt revolutionair, maar toch heeft (voorlopig) slechts 27% van de Vlamingen – voornamelijk jongeren – volledig nieuwe, disruptieve kijkgewoontes ontwikkeld. Waaruit blijkt die disruptie? Wel, zij komen los van de traditionele (tv-)schermen en merken en omarmen volop internationale platformen en ‘de personencultuur’ (op bijvoorbeeld YouTube). Voor deze profielen maken kwaliteitsreeksen met weinig reclame-onderbrekingen het verschil. En ze bekijken video en televisie steeds vaker via hun mobiele toestellen (smartphone, Chromecast, enz.).
Hoewel het hier voorlopig nog gaat om een minderheid, zijn dit trouwens wel gedragspatronen die door de media-industrie nauwkeurig geobserveerd moeten worden en waaruit zij belangrijke lessen kan trekken. Het gevaar zit hem vooral op de langere termijn: deze jongeren kweken immers patronen waar zij de volgende decennia niet meer vanaf zullen stappen, terwijl hun demografisch (en economisch) belang alleen maar zal toenemen.
Wist je dat... de Vlaming een absolute fan is van de verschillende merken in het Facebook-portfolio?
Ook op het vlak van sociale media is de honger van de Vlaming nog niet gestild: we gebruiken alsmaar meer verschillende sociale mediaplatformen en brengen er steeds meer tijd op door. Met 78% actieve gebruikers topt Facebook deze lijst nog altijd, maar toch zien we een aantal barstjes verschijnen in de hegemonie van het Facebook-platform.
Zo zien we een dalend aantal actieve gebruikers bij de -45-jarigen en zit ook de relatieve gebruiksduur (in aantal minuten) in een negatieve spiraal – in tegenstelling tot platformen zoals Instagram en WhatsApp.
Toch kan Facebook als bedrijf indrukwekkende cijfers blijven voorleggen. Als we naar de combinatie Facebook / Facebook Messenger / WhatsApp / Instagram kijken (allemaal merken die onder de Facebook-paraplu schuilgaan), dan blijkt dat de Vlaming maar liefst 33 minuten per dag aan die Facebook-platformen besteedt. En met zo’n bereik kan je economisch wel wat!
Meer weten?
- Lees ons persbericht over de resultaten van de jaarlijkse digimeter.
Lieven De Marez is professor nieuwe communicatietechnologieën bij mict (een imec onderzoeksgroep aan de UGent). Hij behaalde een Master in de communicatiewetenschappen (1999) en marketing (2000) en schreef een doctoraat over de 'Verspreiding van ICT-innovaties: nauwkeuriger gebruikersinzicht voor betere introductiestrategieën'.
Als hoofd van mict probeert Lieven voortdurend nieuwe methodologieën te verkennen. Belangrijkste doelen zijn het begrijpen van nieuwe mediagebruikspatronen en de impact van nieuwe media & ICT, en het meer user-centric maken van media-innovatie.
Lieven De Marez is daarnaast ook de grote bezieler van de jaarlijkse imec.digimeter.
Gepubliceerd op:
19 februari 2020